اکنون در هفته یازدهم بارداری فرزندتان بطور کامل شبیه به انسان شده و تغییرات پیچیده ای همچون رشد اندام های حسی در حال انجام است. از حالابه بعد او را جنین می نامیم. زمان آن رسیده تا به مسایل عملی، مانند انجام سونوگرافی و آزمایش خون که جزئی از روند طبیعی بارداری هستند مشغول شوید.
همچنان که بارداری پیش می رود، جفت بزرگ می شود. او علاوه بر انتقال غذا و مواد زاید، از ورود عناصر مضر به بدن جنین جلوگیری می کند. او درون کیسه آمنیوتیک، بسیار فعال شده، پیچ و تاب می خورد و ضربه می زند اما، شما نمی توانید هیچ یک را حس کنید چون هنوز جنین بسیار کوچک است و ضربات قدرتمندی ندارد. گردن کشیده تر شده و امکان تکان دادن سر به بالا و پایین و اطراف را به جنین می دهد. تخمدان ها و بیضه ها شروع به رشد کرده اند.
تا پایان هفته 11 بارداری طول بدن جنین 4/1 سانتی متر و وزن او 7 گرم خواهد بود.
وضعیت جنین در هفته یازدهم بارداری
در هفته یازده بارداری تغییرات قابل توجهی که به اندام های جنسی جنین توانایی رشد می دهند در حال وقوع هستند. هورمون ها بر رشد فرزندتان تاثیر گذار هستند و تخمدان ها و بیضه ها جنین شروع به شکل گیری می کنند. بیضه ها تدریجاً پایین می آیند اما رشد ساختاری آنها تا زمانی که جنین به بلوغ برسد کامل نمی شود. تخمدان تخمک تولید می کند، اما اینها در مرحله اولیه رشد باقی خواهند ماند. یک لوله تناسلی بسیار کوچک آلت تناسلی خارجی را شکل می دهد، اما هر دو جنسیت در این مرحله شبیه به هم هستند و تفاوت قابل توجهی بین آنها وجود ندارد، چراکه تنها 2.5 میلیمتر طول دارند. مثانه و مقعد فرزندتان اکنون در هفته 11 ام بارداری از هم جدا شده اند. ولی هنوز کمی زمان نیاز است تا کلیه ها بطور کامل رشد کنند.
از آنجایی که در هفته یازده ام بارداری گردن جنین بلندتر شده است و سر او از بدنش فاصله گرفته است، فرزندتان بیشتر شکل انسانی به خود گرفته است. البته سر او هنوز تقریباً نیمی از کل طول جنین را تشکیل داده است.
وضعیت مادر در هفته یازدهم بارداری
از آنجاکه بدن شما خود را با رحم در حال رشد سازگار می کند، ممکن است در ناحیه لگن کمی دچار ناراحتی شوید. وجود مقدار کمی درد و کوفتگی در دوران بارداری مشکل نگران کننده ای نیست. این دردها به دلیل کشیدگی رباط و عضلات لگن برای جای دادن به رحم در حال رشد شما اتفاق می افتد. ممکن است این امر کمی ناراحتی ایجاد کند، اما باید قابل تحمل باشد. اگر دردی که احساس می کنید مانند درد شکم و گرفتگی عضلات در زمان قاعدگی همراه با کمی خونریزی و یا هر علامت هشدار دهنده دیگری همراه بوده یا پیوسته و شدید باشد، حتماً باید جهت بررسی خود را به پزشک یا بیمارستان برسانید. پزشک شما را معاینه می کند تا از عدم وجود خطر سقط یا بارداری خارج از رحمی مطمئن شود.در هفته های پیش روی رشد جنین و بدن شما سرعت بیشتری خواهد یافت بنابراین باید آب بیشتری بنوشید، زیرا بدنتان در حال تولید خون بیشتر برای رساندن اکسیژن و مواد غذایی به جنین و همینطور تولید مایع آمنیوتیک است و تعرق بیشتری خواهید داشت. احتمالاً برخی مواقع عطش زیادی خواهید داشت. آب و شیر زیاد بنوشید اما از نوشیدنیهای گازدار دوری کنید.
پیشنهاد میکنیم مطلب “دوران بارداری” را نیز مطالعه نمائید.
اندازه شکم در هفته یازدهم بارداری
یکی از مهمترین نشانه های مادران باردار شکم بزرگ و برجسته آنها است. اما باید بدانید که از چه ماهی می توان انتظار بزرگ شدن شکم را داشت. در مادرانی که اضافه وزن زیادی ندارند، شکم تا ماه های 5 و حتی 6 کوچک است اما از آن به بعد به تدریج بزرگ و برجسته خواهد شد. در اوایل دوران بارداری رحم در درون لگن استخوانی مادر است و این موضوع سبب می شود که در برابر ضربات احتمالی بیشتر محافظت گردد. با رسیدن به هفته بیستم، بالاترین نقطه رحم که فوندال هایت نامیده می شود، به ناف مادر رسیده و از آن به بعد به تدریج شکم شما برجسته خواهد شد.
بنابراین اگر نگران اندازه شکم در هفته یازدهم بارداری هستید باید به شما بگوییم که دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. نباید هر روز به خودتان در آینه نگاه کنید و بگویید که چرا شکم من انقدر کوچک است. درحقیقت اندازه شکم در هفته یازدهم بارداری هیچ ارتباطی با سلامتی جنین ندارد. در هر زمانی از دوران حاملگی اگر اندازه ها و رشد جنین در سونوگرافی خوب است، دیگر جای نگرانی وجود ندارد و مهم نیست که شکم شما بزرگ شده یا نه!
هفته یازدهم بارداری و تعیین جنسیت
پس از اطلاع از رشد و سلامت جنین، یکی از موضوعات مهم و هیجان انگیز بحث درمورد جنسیت این فرشته کوچک است. اگر در هفته 11 بارداری هستید احتمالا تاکنون به این مساله فکر کرده اید که فرزند من دختر است یا پسر؟! برای رسیدن به جواب این سوال چند راه وجود دارد. ساده ترین راه آن است که تا پایان هفته 16 بارداری صبر کنید و سپس از طریق سونوگرافی تعیین جنسیت، ببینید که دلبند شما پسر است یا دختر. در حقیقت در پایان هفته 16 حاملگی رشد و تکامل دستگاه تناسلی جنین به مرحله ای می رسد که متخصص سونولوژیست با مشاهده کردن آن می تواند ببینید که جنسیت جنین چیست. اگر قبل از این زمان سونوگرافی انجام دهید، امکان بروز اشتباه در تشخیص جنسیت جنین زیاد است.
روش بعدی کمک گرفتن از تست های ژنتیکی همچون CVS، آمنیوسنتز و تست سل فری است. برخلاف تست های آمنیوسنتر و CVS که کمی خطر دارد و یک تا دو درصد احتمال سقط جنین را افزایش می دهد، تست سل فری یا DNA بدون سلول هیچ گونه خطری برای مادر و جنین به دنبال نخواهد داشت. در این تست ژنوم جنین بررسی شده و جنسیت آن به همراه مشکلات کروموزومی که شاید در برخی ژن ها وجود داشته اشد به اطلاع والدین می رسد.
درد زیر شکم در هفته یازدهم بارداری
درد زیر شکم در اوایل بارداری میتواند تجربه ترسناکی باشد، خصوصا برای بانوانی که برای اولین بار باردار شدهاند. در بسیاری از موارد، تغییرات طبیعی بدن موجب بروز این ناراحتی است که به احتمال زیاد در ادامه بارداری برطرف خواهد شد. اما در برخی موارد، این درد میتواند نشان دهنده عارضه جدیتری باشد. مهم است که درد زیر شکم را به پزشک متخصص گزارش دهیم و اجازه دهیم که پزشک دلیل آنرا تشخیص بدهد.
گرچه درد زیر شکم برای مادران خوش آیند نیست، اما نباید گمان کنید که این درد همواره نشانه ای از سقط است. در بسیاری از موارد درد زیر شکم در هفته یازدهم بارداری به علت عفونت ادراری رخ می دهد که باید در اسرع وقت تحت درمان قرار بگیرد. اگر در هقته 11 هستید و درد زیر شکم دارید، حتما آن را به متخصص اطلاع دهید. لازم است درد زیر شکم به همراه لکه بینی و خون ریزی دقیق تر و جدی تر باید توسط متخصص مورد بررسی قرار گیرد.
لکه بینی در هفته یازدهم بارداری
دیدن چند قطره خون بر روی لباس زیر یکی از دلهره آور ترین صحنه هایی است که یک مادر باردار می تواند با آن مواجه شود. اما به عنوان یک مادر آگاه و برای افزایش آرامش خود لازم است بدانید که در همه موارد لکه بینی نشانه ای از سقط نیست. برای مثال در مادرانی که دچار هماتوم و یا خونریزی در زیر جفت هستند، ممکن است تا پایان بارداری لکه بینی گاه و بی گاه را تجربه کنند بدون آنکه مشکلی برای جنین پیش آید! در عین حال باید متذکر شویم که نباید لکه بینی در بارداری را بی اهمیت تلقی کنید.
اگر دچار لکه بینی در هفته یازدهم بارداری شدید باید آن را با تمام جزئیات برای متخصص شرح دهید، رنگ خون چگونه بود؟ لکه ها صورتی، قرمز یا قهوه ای بود؟ آیا دفع لخت داشتید؟ آیا لکه بینی به خونریزی مبدل شد و مجبور شدید تا از پد بهداشتی استفاده کنید یا نه؟ اگر استفاده کردید، خونریزی در حد چند پد بود؟ آیا به همراه لکه بینی دل درد داشتید؟ آیا لکه بینی شما بعد از نزدیکی و یا پیاده روی زیاد رخ داد یا نه؟ تمامی این سوالات را به ذهنتان بسپارید و به طور کامل برای متخصص شرح دهید تا او تواند بهترین تصمیم را در روند درمانی برای شما بگیرد.
سقط جنین در هفته یازدهم بارداری
سقط جنین به معنای خروج محصولات بارداری از درون رحم است که معمولا اولین نشانه آن لکه بینی و به دنبال آن خونریزی خواهد بود. در بسیاری از مادرانی که دچار سقط شده اند، دردهای شکمی که در ادامه به لکه بینی و سپس دفع لخته های کوچک منجر شده، گزارش شده است.
بر اساس نظر متخصصان بیشتر سقط جنین هایی که در زیر 12 هفته رخ می دهد به دلیل وجود مشکلات ژنتیکی در جنین خواهد بود و درحقیقت روند انتخاب طبیعی چنین جنین هایی را به صورت خود به خود حذف خواهد کرد.
لازم به ذکر است که هر درد و لکه بینی نباید آرامش شما را برهم زند و گمان کنید که تهدید به سقط هستید، اگر دل درد و یا به عبارتی در زیر شکم و لکه بینی دارید، لازم است که به متخصص اطلاع دهید، او با تجویز داروهایی همچون شیاف پروژسترون شرایط را مدیریت خواهد کرد و معمولا از شما می خواهد که مدتی استراحت کنید تا شرایط بهبود پیدا کند.
تغذیه مادر در هفته یازدهم بارداری
اگر می خواهید بپرسید که در هفته یازده بارداری چی بخوریم، باید به شما بگوییم هنوز هم فولات و آهن در الویت هستند. همانطور که میدانید فولات، فیبر و آهن مواد مغذی بسیار مهمی برای شما و فرزندتان محسوب میشوند. ولی آنچه ممکن است ندانید این است که میتوانید هر سه این مواد مغذی را در موسیر و پیازچه بیابید و برای تامین کلسیم خود از انجیر استفاده کنید.
نکته ی بسیار مهم آن است که مواد غذایی ممنوعه در این روزها را بشناسید. برای مثال مصرف بیش از اندازه جعفری، خصوصا در سه ماهه اول بارداری می تواند منجر به سقط جنین شود. این مساله به آن معنی نیست که با خوردن سالادی که کمی جعفری در آن بوده باید نگران شوید. در حقیقت خوردن این مواد در مقادیر فراوان چنین خطراتی را به دنبال خواهد داشت.
باید ها و نباید های هفته یازدهم بارداری
سلامت دهان و دندان در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد، بنابراین با دقت فراوانی مسواک بزنید و به ملاقات دندانپزشک بروید.حتماً مراقبت از لثه و دندان های خود را جدی بگیرید. از آنجاییکه هورمون پروژسترون باعث نرم شدن بافت لثه می شود، بنابراین هنگام مسواک زدن احتمال خونریزی آنها وجود دارد، در نتیجه احتمال عفونت لثه نیز افزایش می یابد. متاسفانه بین بیماری ها و عفونت های لثه و زایمان زودرس ارتباط مستقیمی وجود دارد. باکتری ای که توسط بیماری لثه ایجاد می شود، درون جریان خون مادر سم هایی را آزاد می کند که به جفت رسیده و رشد جنین را تحت تاثیر قرار می دهند. این عفونت می تواند منجر به تولید عناصر شیمیایی شود که موجب التهاب شده و باعث گشاد شدن دهانه رحم و در نتیجه شروع انقباضات رحمی شود.برای حفظ سلامت دهان خود در دوران بارداری، با خمیردندان روزانه دوبار مسواک بزنید و هر روز از نخ دندان استفاده کنید. حتماً به طور منظم به دندان پزشک مراجعه کنید. اگر برای درمان عفونت نیاز به آنتی بیوتیک پیدا کردید، حتماً به دندانپزشک یادآور شودید که باردار هستید تا داروهایی که برای بارداری مناسب هستند تجویز شوند.
احتمالاً حدود هفته 11 بارداری، پزشک از شما می خواهد که تست غربالگری مرحله اول را انجام دهید. این آزمایش با اندازه گیری عرض مایع شفاف پشت گردن جنین و یا همان NT، میزان خطر ابتلا به سندرم داون و برخی سندرم های شایع را بررسی می کند. در این غربالگری علاوه بر بررسی این مورد توسط سونوگرافی، دو مارکر خونی نیز توسط آزمایش خون سنجیده می شود. نتیجه این موارد بعلاوه شرایطی همچون سن مادر، مصرف و یا عدم مصرف سیگار و قلیان و … درصد احتمال جنین به سندرم های شایع را بیان می کند.